Đặc sản Tuyên Quang, ăn gì ở Tuyên Quang

Bánh nếp nhân trứng kiến Tuyên Quang
Bánh nếp nhân trứng kiến (hay còn gọi Péng Lăng Lay) là món ăn ngày xuân của người Tày ở Tuyên Quang. Bánh này chỉ có trong dịp mùa xuân, mùa sinh sổi nảy nở của loài kiến đen và đến tận tháng 3, 4 âm lịch thì trứng kiến mới xuất hiện nhiều hơn. Bánh là nết đặc trưng quen thuộc với người Tày. Những ai đã thưởng thức qua bánh nếp nhân trứng kiến đều không thể quên được vị dẻo thơm, bùi bùi đặc biệt mà nó đem lại.

Người Tày chỉ dùng trứng kiến đen để chế biến món ăn vì không phải trứng kiến nào cũng ăn được. Trứng của kiến đen (người Tày gọi là “tua rày”) loại kiến có thân nhỏ, đuôi nhọn được cho là lành nhất. Loài kiến này thường làm tổ, đẻ trứng trên những chạc cây không cao lắm và thường được thu lượm ở cây ngõa, xoan, quế, găng, vầu.

Nếu mới lần đầu thưởng thức, bạn nên thử một miếng nhỏ để xem mình có dị ứng với trứng kiến không. Tuy trứng kiến không độc nhưng lại có phản ứng phụ với tùy người, tùy cơ địa, như có người dị ứng hải sản, rượu ong... còn số khác thì không.
Bánh nếp nhân trứng kiến (hay còn gọi Péng Lăng Lay) là món ăn ngày xuân của người Tày ở Tuyên Quang. Bánh này chỉ có trong dịp mùa xuân, mùa sinh sổi nảy nở của loài kiến đen và đến tận tháng 3, 4 âm lịch thì trứng kiến mới xuất hiện nhiều hơn. Bánh là nết đặc trưng quen thuộc với người Tày. Những ai đã thưởng thức qua bánh nếp nhân trứng kiến đều không thể quên được vị dẻo thơm, bùi bùi đặc biệt mà nó đem lại.

Người Tày chỉ dùng trứng kiến đen để chế biến món ăn vì không phải trứng kiến nào cũng ăn được. Trứng của kiến đen (người Tày gọi là “tua rày”) loại kiến có thân nhỏ, đuôi nhọn được cho là lành nhất. Loài kiến này thường làm tổ, đẻ trứng trên những chạc cây không cao lắm và thường được thu lượm ở cây ngõa, xoan, quế, găng, vầu.

Nếu mới lần đầu thưởng thức, bạn nên thử một miếng nhỏ để xem mình có dị ứng với trứng kiến không. Tuy trứng kiến không độc nhưng lại có phản ứng phụ với tùy người, tùy cơ địa, như có người dị ứng hải sản, rượu ong... còn số khác thì không.

Các địa điểm ăn món Bánh nếp nhân trứng kiến Tuyên Quang

Cơm lam Tuyên Quang
Cơm lam đất Tuyên Quang không có nhiều khác biệt với các miền vùng cao khác nhưng rất phổ biến và cũng là một nét ẩm thực khó quên của mảnh đất này. Ai đã từng thưởng thức cơm lam nơi đây sẽ không bao giờ quên được hương vị dẻo thơm của nếp. Hương thơm, vị bùi của cơm dẻo, vị cay của gừng, vị ngọt của nước ống tre, vị thanh thanh lá chuối, mùi của khói bếp lửa thật quyến rũ. Cơm lam có thể ăn ngay hoặc để cả tuần mà vẫn mềm, ngon mà không bị hỏng, và có thể ăn cùng với nhiều thức ăn khác.
Cơm lam đất Tuyên Quang không có nhiều khác biệt với các miền vùng cao khác nhưng rất phổ biến và cũng là một nét ẩm thực khó quên của mảnh đất này. Ai đã từng thưởng thức cơm lam nơi đây sẽ không bao giờ quên được hương vị dẻo thơm của nếp. Hương thơm, vị bùi của cơm dẻo, vị cay của gừng, vị ngọt của nước ống tre, vị thanh thanh lá chuối, mùi của khói bếp lửa thật quyến rũ. Cơm lam có thể ăn ngay hoặc để cả tuần mà vẫn mềm, ngon mà không bị hỏng, và có thể ăn cùng với nhiều thức ăn khác.

Các địa điểm ăn món Cơm lam Tuyên Quang

Gỏi cá bỗng sông Lô Tuyên Quang
Cá bỗng để chế biến món gỏi phải là cá nuôi được 1,5-2 năm, trọng lượng đạt 2,5-3kg, thịt chắc. Gỏi cá Tuyên Quang không dùng thính gạo mà dùng chính xương cá băm nhỏ rang vàng, cán mịn rồi trộn đều với lạc rang giã rối, ăn cùng những lát cá thái mỏng kèm theo gia vị, rau thơm và các loại lá rừng nước sốt gia vị sánh ngọt hấp dẫn, thích thú vô cùng.

Phần xương cá được băm nhỏ, rang vàng, tán mịn rồi trộn đều với lạc rang giã rối, ăn cùng những lát cá thái mỏng. Để có được một bát nước chấm gỏi cá hấp dẫn, ngoài những gia vị quen thuộc như muối rang, hành củ nướng chín, tỏi, ớt, tiêu, chanh thì hạt dổi hay hạt xẻn là một trong những gia vị không thể thiếu khi thưởng thức món đặc sản này.

Gắp một lát cá bỗng trắng phau, lăn qua chút bột mịn vàng làm từ xương cá, thêm vài hạt lạc rang đem gói cùng rau rừng, chấm với nước gia vị có đủ vị chua, cay, ngọt, bùi, bạn sẽ cảm nhận được sự hòa quyện của thịt cá, vị bùi thơm từ xương băm, vị dai giòn từ bẹ chuối non, thêm vào đó là vị chua, cay của chanh, ớt và rau rừng thấm sâu nơi đầu lưỡi rất khó quên.
Cá bỗng để chế biến món gỏi phải là cá nuôi được 1,5-2 năm, trọng lượng đạt 2,5-3kg, thịt chắc. Gỏi cá Tuyên Quang không dùng thính gạo mà dùng chính xương cá băm nhỏ rang vàng, cán mịn rồi trộn đều với lạc rang giã rối, ăn cùng những lát cá thái mỏng kèm theo gia vị, rau thơm và các loại lá rừng nước sốt gia vị sánh ngọt hấp dẫn, thích thú vô cùng.

Phần xương cá được băm nhỏ, rang vàng, tán mịn rồi trộn đều với lạc rang giã rối, ăn cùng những lát cá thái mỏng. Để có được một bát nước chấm gỏi cá hấp dẫn, ngoài những gia vị quen thuộc như muối rang, hành củ nướng chín, tỏi, ớt, tiêu, chanh thì hạt dổi hay hạt xẻn là một trong những gia vị không thể thiếu khi thưởng thức món đặc sản này.

Gắp một lát cá bỗng trắng phau, lăn qua chút bột mịn vàng làm từ xương cá, thêm vài hạt lạc rang đem gói cùng rau rừng, chấm với nước gia vị có đủ vị chua, cay, ngọt, bùi, bạn sẽ cảm nhận được sự hòa quyện của thịt cá, vị bùi thơm từ xương băm, vị dai giòn từ bẹ chuối non, thêm vào đó là vị chua, cay của chanh, ớt và rau rừng thấm sâu nơi đầu lưỡi rất khó quên.

Các địa điểm ăn món Gỏi cá bỗng sông Lô Tuyên Quang

Măng lưỡi lợn Tuyên Quang
Măng lưỡi lợn hầm với giò heo là món ăn đặc biệt không thể thiếu trong dịp tết cổ truyền. Khi ăn, từng lát măng vàng mỡ màng, mềm mại nhưng giòn ngọt đậm đà bởi bao nhiêu tinh túy của núi rừng. Măng lưỡi lợn nấu chung với các loại thực phẩm khác tạo thành món ăn rất ngon như: măng hầm với nước luộc gà, măng hầm với sườn non, món vịt xáo măng. Hơn nữa, nhờ khử được mùi tanh, măng có thể nấu chung các món chim, cá tươi, cá chiên, thịt gia súc, gia cầm cho tới các loại muôn thú của núi rừng. Món canh măng hầm có thể ăn cùng với cơm hay bún đều rất ngon miệng.
Măng lưỡi lợn hầm với giò heo là món ăn đặc biệt không thể thiếu trong dịp tết cổ truyền. Khi ăn, từng lát măng vàng mỡ màng, mềm mại nhưng giòn ngọt đậm đà bởi bao nhiêu tinh túy của núi rừng. Măng lưỡi lợn nấu chung với các loại thực phẩm khác tạo thành món ăn rất ngon như: măng hầm với nước luộc gà, măng hầm với sườn non, món vịt xáo măng. Hơn nữa, nhờ khử được mùi tanh, măng có thể nấu chung các món chim, cá tươi, cá chiên, thịt gia súc, gia cầm cho tới các loại muôn thú của núi rừng. Món canh măng hầm có thể ăn cùng với cơm hay bún đều rất ngon miệng.

Các địa điểm ăn món Măng lưỡi lợn Tuyên Quang

Rượu ngô Na Hang Tuyên Quang
Thưởng thức rượu ngô Na Hang, bạn có thể cảm nhận được hương thơm vị mát lan tỏa khắp cơ thể. Tuy khá nặng, nhưng rượu ngô khi uống say cũng không gây đau đầu.

Để chưng cất được loại rượu có một không hai này, ngoài nguyên liệu chính là ngô thì chất gây men không thể thiếu là lá rừng. Men lá được pha chế từ hơn 20 loại thảo dược quý có tác dụng chữa lành vết thương, phong thấp, thấp khớp...

Chỉ cần nhấp nhẹ chén rượu là ta có thể cảm nhận được ngay được tất cả các mùi vị tạo nên nó. Từ cái vị thơm thơm, cay cay của riềng, của lá sả và ớt đến cái vị thanh mát của nhân trần hay vị hăng hăng của vát vẹo, vị ngọt đậm đà của ngô, vị đăng đắng của lá chí ốt,... Uống rượu ngô Na Hang, bạn có thể cảm nhận được sự vất vả, nhọc nhằn và tấm chân tình của những con người nơi đây đã gửi gắm trong từng giọt rượu.
Thưởng thức rượu ngô Na Hang, bạn có thể cảm nhận được hương thơm vị mát lan tỏa khắp cơ thể. Tuy khá nặng, nhưng rượu ngô khi uống say cũng không gây đau đầu.

Để chưng cất được loại rượu có một không hai này, ngoài nguyên liệu chính là ngô thì chất gây men không thể thiếu là lá rừng. Men lá được pha chế từ hơn 20 loại thảo dược quý có tác dụng chữa lành vết thương, phong thấp, thấp khớp...

Chỉ cần nhấp nhẹ chén rượu là ta có thể cảm nhận được ngay được tất cả các mùi vị tạo nên nó. Từ cái vị thơm thơm, cay cay của riềng, của lá sả và ớt đến cái vị thanh mát của nhân trần hay vị hăng hăng của vát vẹo, vị ngọt đậm đà của ngô, vị đăng đắng của lá chí ốt,... Uống rượu ngô Na Hang, bạn có thể cảm nhận được sự vất vả, nhọc nhằn và tấm chân tình của những con người nơi đây đã gửi gắm trong từng giọt rượu.

Các địa điểm ăn món Rượu ngô Na Hang Tuyên Quang

Thịt lợn đen và thịt lợn muối chua Tuyên Quang
Lợn đen được bà con người dân tộc tại các xã trên địa bàn huyện Na Hang, chăn thả tự nhiên, không sử dụng tăng trọng, lợn có trọng lượng từ 40 - 55kg. Thịt lợn đen nổi tiếng với vị thịt thơm, săn chắc, khi nấu không có nước, bì giòn... Từ lợn đen, người Tuyên Quang đã chế biến thành những món ăn độc đáo như: thịt lợn nướng riềng mẻ, thịt lợn nướng ngũ vị hương, thịt lợn xào lăn.

Nhiều bạn đến Tuyên Quang đã bị hấp dẫn bởi món thịt lợn muối chua dân dã, mang đậm màu sắc ẩm thực của đồng bào dân tộc nơi đây. Được chế biến khá đơn giản từ lợn đen với những gia vị như lá giềng, lá quế, cơm rượu nếp, muối... Các loại gia vị trên phơi khô, giã nhỏ, cùng với rượu nếp cái ướp chung với thịt lợn đen sau đó cho vào hũ lớn, cứ mỗi lớp thịt lại rải một lớp gạo rang rồi bọc kín, để trên gác bếp, khoảng 1 - 2 tuần là dùng được.

Thịt được ướp lâu năm thường săn lại, màu nhạt hơn, khi ăn có độ giòn của thịt mỡ, độ dai sần sật của bì và thịt nạc. Ăn một miếng thôi cũng đủ cảm nhận được hương vị lạ và đặc biệt của món thịt này.
Lợn đen được bà con người dân tộc tại các xã trên địa bàn huyện Na Hang, chăn thả tự nhiên, không sử dụng tăng trọng, lợn có trọng lượng từ 40 - 55kg. Thịt lợn đen nổi tiếng với vị thịt thơm, săn chắc, khi nấu không có nước, bì giòn... Từ lợn đen, người Tuyên Quang đã chế biến thành những món ăn độc đáo như: thịt lợn nướng riềng mẻ, thịt lợn nướng ngũ vị hương, thịt lợn xào lăn.

Nhiều bạn đến Tuyên Quang đã bị hấp dẫn bởi món thịt lợn muối chua dân dã, mang đậm màu sắc ẩm thực của đồng bào dân tộc nơi đây. Được chế biến khá đơn giản từ lợn đen với những gia vị như lá giềng, lá quế, cơm rượu nếp, muối... Các loại gia vị trên phơi khô, giã nhỏ, cùng với rượu nếp cái ướp chung với thịt lợn đen sau đó cho vào hũ lớn, cứ mỗi lớp thịt lại rải một lớp gạo rang rồi bọc kín, để trên gác bếp, khoảng 1 - 2 tuần là dùng được.

Thịt được ướp lâu năm thường săn lại, màu nhạt hơn, khi ăn có độ giòn của thịt mỡ, độ dai sần sật của bì và thịt nạc. Ăn một miếng thôi cũng đủ cảm nhận được hương vị lạ và đặc biệt của món thịt này.

Các địa điểm ăn món Thịt lợn đen và thịt lợn muối chua Tuyên Quang

Thịt trâu khô Tuyên Quang
Thịt trâu ở vùng núi Tuyên Quang nổi tiếng là sạch và ngọt thịt. Khi trâu được mổ, lấy nguyên thịt nạc, dần cho mềm và ướp với tỏi, ớt, gừng, sả và những gia vị khác, sấy trên than củi hoặc hun khói trên gác bếp. Khi ăn, có thể cuốn thịt trâu khô với lá rau cải, chấm thêm với nước tương, mù tạt, uống với bia.
Thịt trâu ở vùng núi Tuyên Quang nổi tiếng là sạch và ngọt thịt. Khi trâu được mổ, lấy nguyên thịt nạc, dần cho mềm và ướp với tỏi, ớt, gừng, sả và những gia vị khác, sấy trên than củi hoặc hun khói trên gác bếp. Khi ăn, có thể cuốn thịt trâu khô với lá rau cải, chấm thêm với nước tương, mù tạt, uống với bia.

Các địa điểm ăn món Thịt trâu khô Tuyên Quang

Kinh nghiệm du lịch phượt Tuyên Quang
Xem thêm bài viết
Kinh nghiệm du lịch phượt Tuyên Quang

- Hướng dẫn du lịch.
- Đặc sản.
- Địa điểm du lịch.
- Bản đồ du lịch.