Lễ hội đua bò Bảy Núi
Lễ hội đua bò Bảy Núi là một lễ hội của đồng bào dân tộc Khmer, Nam bộ. Mang đậm nét bản sắc văn hóa dân gian, trong đó có lễ hội đua bò kéo bừa truyền thống là nét sinh hoạt văn hóa, môn thể thao độc đáo ở vùng Bảy Núi, An Giang. Giống bò đua trong lễ hội là giống Bò Bảy Núi.
Được tổ chức vào ngày lễ Dolta (lễ cúng ông bà), đây là ngày lễ mà toàn thể đồng bào Khmer biểu lộ lòng tưởng nhớ, biết ơn đối với ông bà tổ tiên và những người đã khuất. Lễ hội đua bò cũng bắt nguồn từ lễ hội Dolta này.
Từ năm 1992 đến nay, Ngày hội đua bò Bảy Núi được 2 huyện Tri Tôn và Tịnh Biên luân phiên tổ chức. Năm 2010, ngày hội được nâng lên thành lễ hội cấp tỉnh.
An Giang, mảnh đất có nhiều di tích lịch sử, danh thắng và lễ hội mang đậm nét bản sắc văn hóa dân gian.
Trong tất cả các lễ hội của đồng bào dân tộc Khmer ở vùng Bảy Núi – An Giang, thì lễ hội Đua bò là một trong những lễ hội được bà con hâm mộ nhất. Khi con nước thượng nguồn sông Mê Kông cuồn cuộn đổ về mang phù sa vun bồi cho ĐBSCL thêm màu mỡ, đó cũng chính là lúc đồng bào dân tộc Khmer náo nức đón lễ Dol-ta và niềm vui ngày Tết cổ truyền của đồng bào Khmer Nam bộ nói chung và An Giang nói riêng còn được nhân lên vì trong dịp Tết này lại đón thêm một ngày hội truyền thống đặc biệt, đó là hội Đua bò Bảy Núi – môn thể thao truyền thống mang nét đặc trưng của vùng đồng bào dân tộc Khmer của hai huyện miền núi Tri Tôn và Tịnh Biên tỉnh An Giang.
Tổ chức hội đua bò truyền thống. Để chuẩn bị cho cuộc đua bò, họ chọn một khoảnh ruộng bằng phẳng, chiều dài chừng 200 m, ngang 100 m có nước xăm xắp, được “trục” xới nhiều lần cho có độ trơn của bùn, bốn bên có bờ bao và điểm đích có đoạn đường trống để làm độ dừng an toàn cho bò. Đoạn đường đua chính chỉ cần 120m theo khoảnh ruộng cặp sát bờ bao. Nơi xuất phát được cắm 2 cây cờ màu xanh, đỏ mỗi cây cách nhau 5m, và tại điểm đích cũng vậy. Đôi bò nào đứng ở vị trí cây cờ màu gì thì điểm đích cũng theo màu của cây cờ đó.
Trước khi vào cuộc đua, họ chọn từng đôi bò với nhau hoặc bốc thăm và thoả thuận một số qui định cần thiết như ai sẽ đi trước, đi sau... Nhưng thông thường đôi đi sau có phần ưu thế hơn. Nếu trong khi đua, đôi bò nào chạy tạt ra khỏi đường đua sẽ bị loại và đôi bò sau giẫm lên giàn bừa của đôi bò trước là thắng cuộc. Còn người điều khiển phải đứng thật vững nếu bị ngã hoặc rơi ra khỏi giàn bừa coi như thua cuộc.
Từng đôi bò được ách vào một chiếc bừa đặc biệt, gọng bừa là bàn đạp gồm một tấm gỗ rộng 30 cm, dài 90 cm, bên dưới là răng bừa. Người điều khiển bò cầm roi mây hoặc khúc gỗ tròn vừa tay độ 3 cm, đầu có tra cây đinh nhọn - cây xà-lul. Khi bắt đầu lệnh xuất phát của trọng tài, người điều khiển chích mạnh cây xà-lul vào mông con bò, bò bị đau phóng nhanh về phía trước, quan trọng là phải chích cho đều cả hai con thì vận tốc của đôi bò mới quyết liệt và hấp dẫn. Điều này có khác với đua ngựa ở chỗ là mỗi người cưỡi một con, ai về đích trước sẽ thắng cuộc.
# Xem thêm tại Wikipedia